Czy suplementacja kolagenu rybiego pomaga w leczeniu osteoporozy?

Osteoporoza rozwija się skrycie, często dając o sobie znać dopiero w momencie złamania. Nic więc dziwnego, że wiele osób zaczyna wtedy szukać sposobów na skuteczne wzmocnienie kości i wsparcie leczenia odpowiednią dietą oraz suplementacją. Choć kolagen rybi nie jest popularnym wyborem przy osteoporozie, pojawiają się badania sugerujące, że może mieć pewne znaczenie dla zdrowia kości. Dowiedzmy się, co na jego temat twierdzą naukowcy.

Osteoporoza – co warto wiedzieć?

Osteoporoza to postępująca choroba metaboliczna szkieletu, która charakteryzuje się zmniejszeniem masy kostnej i zaburzeniem jej wewnętrznej struktury. W rezultacie kości stają się osłabione i bardziej podatne na złamania, do których może dojść nawet w wyniku niewielkiego urazu. Najczęściej dotyczą one kręgosłupa, biodra czy nadgarstka. Ze względu na swój bezobjawowy rozwój, często aż do momentu pierwszego złamania, osteoporoza bywa nazywana „cichym złodziejem kości”.

Większość osób kojarzy kości głównie z wapniem, tymczasem ich struktura jest znacznie bardziej złożona. Twardość i gęstość kości zapewniają minerały, głównie hydroksyapatyt (minerał fosforanowo-wapniowy będący głównym składnikiem mineralnym kości), natomiast kolagen odpowiada za ich wytrzymałość i odporność na uszkodzenia. Kolagen typu I, stanowiący około 90% białek kolagenowych w kościach, tworzy organiczną matrycę, w której osadzają się kryształy mineralne, nadając tkance kostnej zarówno sztywność, jak i elastyczność [4].

Gdy struktura tej kolagenowej siatki ulega osłabieniu, kości stają się kruche, nawet jeśli ich gęstość mineralna nie jest jeszcze drastycznie niska. Wobec tego jakość kolagenu ma bezpośredni wpływ na ryzyko złamań. W kontekście osteoporozy, dbałość o stan tego białka w organizmie jest równie ważna, jak zapewnienie odpowiedniej podaży wapnia.

Kolagen rybi a osteoporoza – jak działa na poziomie komórkowym?

Organizm nie wchłania kolagenu w całości. W procesie trawienia jest on rozkładany na mniejsze cząsteczki – peptydy kolagenowe. To właśnie te małe łańcuchy aminokwasów mają zdolność do aktywnego wpływania na metabolizm kości. Peptydy pochodzące z kolagenu rybiego wykazują podwójny mechanizm działania. Po pierwsze, stymulują komórki kościotwórcze, czyli osteoblasty, do bardziej wydajnej pracy i produkcji nowej tkanki kostnej.

Po drugie, peptydy te pomagają regulować aktywność osteoklastów – komórek odpowiedzialnych za rozpad kości. W zdrowym organizmie procesy budowy i rozpadu pozostają w równowadze. W przebiegu osteoporozy ten balans zostaje zaburzony na korzyść procesów rozpadu kości. Suplementacja kolagenu rybiego może więc wspierać przywrócenie tej harmonii, spowalniając proces utraty masy kostnej.

Wpływ peptydów kolagenu rybiego na gęstość kości. Co mówią badania?

Obecnie liczba badań nad wpływem kolagenu rybiego na leczenie osteoporozy jest jeszcze ograniczona, a większość dostępnych danych pochodzi z modeli zwierzęcych. Mimo to wyniki tych analiz są obiecujące i wskazują na potencjalne korzyści suplementacji.

Eksperymenty na zwierzętach wykazały, że podawanie kolagenu morskiego prowadzi do zwiększenia zarówno objętości, jak i gęstości mineralnej kości, co sugeruje jego rolę w profilaktyce osteoporozy oraz wspomaganiu regeneracji tkanki kostnej [5].

W ośmiotygodniowym badaniu z 2018 r. myszy otrzymywały doustnie peptydy kolagenowe, co skutkowało znaczną poprawą gęstości mineralnej kości oraz wzrostem zawartości aminokwasu hydroksyproliny, świadczącym o odbudowie macierzy kolagenowej. Ponadto poprawiła się struktura beleczek kostnych, a na poziomie biochemicznym odnotowano wzrost markerów kościotworzenia i spadek markerów resorpcji (rozpadu) kości. Na tej podstawie autorzy badania wnioskują, że hydrolizowane peptydy kolagenu rybiego mogą skutecznie wspierać przebudowę kości i łagodzić objawy osteoporozy [6].

Jakie korzyści przynosi suplementacja kolagenu morskiego przy osteoporozie?

Potencjalne zalety włączenia kolagenu rybiego do diety w kontekście zdrowia kości wykraczają poza sam wpływ na ich gęstość. Systematyczne stosowanie może przynieść szersze korzyści, które wspierają cały układ ruchu.

Główne zalety suplementacji to:

• Poprawa wytrzymałości mechanicznej kości – dzięki wzmocnieniu rusztowania kolagenowego, kości stają się bardziej elastyczne i odporne na obciążenia.
  
  
• Wsparcie wchłaniania minerałów – niektóre badania sugerują, że peptydy kolagenowe mogą poprawiać przyswajanie i wykorzystanie wapnia oraz cynku, czyli pierwiastków niezbędnych dla prawidłowej mineralizacji szkieletu [2].
  
  
• Bezpieczeństwo i ekologia – dobrej jakości kolagen morski pozyskuje się ze zrównoważonych źródeł i jest wolny od ryzyka związanego z chorobami zwierząt lądowych. Zobacz np. PURE - hydrolizowany kolagen rybi z naturalną witaminą C - truskawkowa lemoniada.

Jak stosować kolagen rybi w profilaktyce osteoporozy?

Eksperci coraz częściej podkreślają znaczenie zintegrowanego podejścia w leczeniu osteoporozy. Suplementacja peptydów kolagenowych traktowana jest jako wartościowe uzupełnienie standardowych terapii. Badania sugerują, że optymalna porcja to około 5 gramów hydrolizowanego kolagenu rybiego dziennie.

Kolagen działa najlepiej w połączeniu z wapniem i witaminą D, co wspiera równowagę procesów budowy i resorpcji kości. Aby móc czerpać z niego jak najwięcej korzyści, najważniejsza jest tu regularność.

Kolagen rybi a osteoporoza – dodatek do leczenia, a nie jego substytut

Podsumowując, dostępne dane naukowe wskazują, że suplementacja kolagenu rybiego może być cennym elementem profilaktyki i wsparcia leczenia osteoporozy. Jego peptydy aktywnie uczestniczą w metabolizmie kostnym, stymulując odbudowę i hamując rozpad tkanki, co przekłada się na poprawę gęstości i wytrzymałości szkieletu.

Należy jednak pamiętać, że badania nad wpływem peptydów kolagenu rybiego na osteoporozę, choć obiecujące, są wciąż stosunkowo nieliczne. Temat wymaga dalszej obserwacji i szerszych analiz klinicznych, aby w pełni potwierdzić te wnioski. W związku z tym warto śledzić rozwój wiedzy w tym zakresie i traktować suplementację jako element wspierający zdrowy styl życia, razem ze zrównoważoną dietą i regularną aktywnością fizyczną.

Bibliografia:

1. Chaugule S. i in., Marine Natural Products: New Avenue in Treatment of Osteoporosis, New Avenue in Treatment of Osteoporosis. Front. Mar. Sci. 4:384.

2. Geahchan S. i in., Marine Collagen: A Promising Biomaterial for Wound Healing, Skin Anti-Aging, and Bone Regeneration, Mar. Drugs 2022, 20, 61.

3. Islam J., Mis Solval K. E., Recent Advancements in Marine Collagen: Exploring New Sources, Processing Approaches, and Nutritional Applications, Mar. Drugs 2025, 23, 190.

4. Li L. i in., Extraction, Characterization and Osteogenic Activity of a Type I Collagen from Starfish (Asterias amurensis), Mar. Drugs 2023, 21, 274.

5. Xu N. i in., Marine-Derived Collagen as Biomaterials for Human Health, Mar. Drugs 2022, 20, 61.

6. Zhang L. i in., Effect of Collagen Hydrolysates from Silver Carp Skin (Hypophthalmichthys molitrix) on Osteoporosis in Chronologically Aged Mice: Increasing Bone Remodeling, Nutrients 2018, 10, 1434.