Kolagen w terapii atopowego zapalenia skóry – czy to działa?

Atopowe zapalenie skóry to codzienne zmagania z uporczywym świądem, suchością i podrażnieniami, które znacząco obniżają komfort życia. Osoby dotknięte tym schorzeniem często poszukują skutecznych sposobów na łagodzenie objawów oraz odbudowę osłabionej bariery ochronnej skóry. W ostatnich latach w centrum uwagi pojawia się kolagen – białko powszechnie kojarzone z gładką cerą, elastycznością i młodzieńczym wyglądem. Coraz częściej mówi się o jego potencjale w pielęgnacji skóry atopowej, co rodzi pytanie: czy suplementacja kolagenu może przynieść realną ulgę i wspomóc regenerację skóry? Zobaczmy, co na ten temat mówią najnowsze badania.

Atopowe zapalenie skóry – przyczyny i objawy

Atopowe zapalenie skóry, w skrócie AZS, to przewlekła, nawracająca choroba zapalna, która może znacznie obniżać komfort życia. Aby skutecznie z nią walczyć, warto najpierw zrozumieć, co wpływa na jej rozwój.

Do najczęstszych przyczyn AZS należą:

• Czynniki genetyczne – skłonność do AZS często łączy się z innymi chorobami atopowymi, takimi jak np. astma. Jeśli w rodzinie występowały takie problemy, ryzyko AZS jest większe.


• Nieszczelna bariera skóry – zaburzenia w jej funkcjonowaniu prowadzą do nadmiernej utraty wody i zwiększonej wrażliwości na alergeny, bakterie czy chemikalia.


• Nadreaktywność układu odpornościowego – przez zaburzoną barierę skórną wnikają drażniące substancje, które wywołują nadmierną reakcję odpornościową – stan zapalny, zaczerwienienie i uporczywy świąd.


• Czynniki środowiskowe – stres, alergeny, narażenie na substancje drażniące, zanieczyszczenia środowiska.

Objawy AZS mogą różnić się w zależności od wieku i nasilenia choroby i najczęściej obejmują:

• Intensywny świąd – silny, często nasilający się w nocy, zakłóca sen i codzienne funkcjonowanie.


• Suchość i łuszczenie skóry – skóra jest szorstka, matowa i podatna na podrażnienia.


• Zaczerwienienie i zmiany zapalne – czerwone plamy, grudki lub pęcherzyki pojawiające się w okresach zaostrzeń.


• Typowa lokalizacja zmian – u niemowląt – policzki, czoło, skóra głowy; u dzieci i dorosłych – zgięcia łokciowe i kolanowe, kark, nadgarstki, powieki.


• Pogrubienie skóry (lichenizacja) – stałe drapanie podrażnionych miejsc powoduje zgrubienie skóry.

Zadbaj o swoją skórę od zewnątrz. Sprawdź PURE - hydrolizowany kolagen rybi z naturalną witaminą C - truskawkowa lemoniada

Kolagen rybi we wsparciu leczenia AZS

Kolagen rybi zyskuje coraz większe znaczenie jako potencjalny składnik terapii wspomagającej w leczeniu AZS. Aktualne doniesienia naukowe wskazują na jego obiecujące działanie.

Badanie nr 1

Badanie przeprowadzone przez De Luca i współpracowników (2016) sprawdzało, czy suplementy z kolagenem rybim mogą poprawić stan skóry. W badaniu wzięło udział 41 osób w wieku 37-72 lat, które przez 2 miesiące przyjmowały kapsułki zawierające kolagen rybi oraz naturalne antyoksydanty.

Wyniki pokazały wyraźną poprawę elastyczności skóry i jej nawilżenia, a także zwiększenie grubości warstwy skóry właściwej. Badania krwi potwierdziły, że organizm rzeczywiście produkował więcej kolagenu.

Co ważne, suplementacja była bezpieczna, ponieważ nie wywołała negatywnych skutków ubocznych. Badanie sugeruje, że kolagen rybi w połączeniu z antyoksydantami może skutecznie wspierać regenerację skóry i poprawiać jej barierę ochronną, co może być pomocne w leczeniu problemów skórnych takich jak atopowe zapalenie skóry [1].

Badanie nr 2

Kolejne badanie w tym obszarze przeprowadzono w 2023 roku (Kim i in.). Naukowcy testowali kolagen rybi na myszach z wywołanym AZS oraz na komórkach skóry w laboratorium. Myszy otrzymywały kolagen rybi na trzy sposoby: doustnie, na skórę lub w obu formach jednocześnie przez 6 tygodni.

Po badaniu okazało się, że kolagen rybi znacząco zmniejszył objawy AZS – złagodził zaczerwienienie, swędzenie i suchość skóry, a także obniżył grubość naskórka i liczbę komórek zapalnych. Ponadto obniżył poziom związków o charakterze zapalnym (IL-6, IL-5, IL-13, TNF-α) i przywrócił prawidłowy poziom filagryny – białka odpowiedzialnego za prawidłowe funkcjonowanie bariery skórnej.

Kolagen rybi działał poprzez hamowanie szlaków zapalnych w komórkach. Badanie sugeruje, że może on być skutecznym naturalnym środkiem wspomagającym leczenie AZS poprzez zmniejszanie stanu zapalnego i naprawę bariery skórnej, niezależnie od sposobu podawania [2].

Badanie nr 3

Badanie przeprowadzone przez Lee i współpracowników (2024) wykazało, że peptyd wyizolowany z produktów ubocznych koreańskiej skorpeny wykazywał silne właściwości przeciwzapalne przy AZS.

W badaniach na zwierzętach peptyd ten znacząco zmniejszył objawy choroby, w tym stan zapalny skóry i pogrubienie naskórka. Leczenie skutecznie redukowało również poziom związków prozapalnych w organizmie. Te wyniki także pokazują, że peptydy pochodzące z produktów ubocznych przetwórstwa ryb mogą stanowić obiecujące, naturalne środki terapeutyczne w leczeniu chorób skóry o podłożu zapalnym [3].

Czy warto przyjmować kolagen rybi przy AZS?

Na podstawie przytoczonych badań uważa się, że kolagen rybi może wspierać leczenie atopowego zapalenia skóry – pomaga poprawić elastyczność skóry i łagodzić stan zapalny. Trzeba jednak pamiętać, że większość tych wyników pochodzi z niewielkiej liczby analiz (często na zwierzęta), a żeby w pełni zrozumieć, jak dokładnie działa, potrzebne są kolejne, bardziej szczegółowe badania kliniczne.

Choć efekty wydają się obiecujące, kolagen nie jest cudownym lekiem na AZS i nie powinien być traktowany jako jedyna forma terapii. Zanim zdecydujesz się na suplementację, warto skonsultować się z dermatologiem, który oceni Twój indywidualny przypadek i pomoże dobrać odpowiednią porcję jako część szerszego planu leczenia.

Bibliografia:

1. De Luca Ch. i in., Skin Antiageing and Systemic Redox Effects of Supplementation with Marine Collagen Peptides and Plant-Derived Antioxidants: A Single-Blind Case-Control Clinical Study, Oxid Med Cell Longev. 2016 Jan 19;2016:4389410.

2. Hakuta A. i in., Anti-inflammatory effect of collagen tripeptide in atopic dermatitis, J Dermatol Sci. 2017 Dec;88(3):357-364.

3. Lee S. G. i in., Antioxidative and Anti-Atopic Dermatitis Effects of Peptides Derived from Hydrolyzed Sebastes schlegelii Tail By-Products, Mar. Drugs 2024, 22, 479.